چگونه با استرس فرزندانمان روبرو شویم؟ راهکارهای عملی و موثر

به گزارش خط سلامت در این مقاله سعی کرده‌ایم با تحلیل این موضوع و ارائه راهکارهای عملی به والدین کمک کنیم که چگونه با این مساله برخورد کنند و حمایت لازم را از فرزندان خود به عمل آورند.

تفاوت استرس و اضطراب در کودکان

یکی از موارد مهم در مدیریت این مسائل، درک تفاوت بین استرس و اضطراب است. استرس یک واکنش طبیعی به محیط است و ناشی از فشارهای محیطی مانند برنامه‌های فشرده یا وقایع دشوار می‌باشد. اما اضطراب پاسخی اغراق‌آمیز به نگرانی‌هایی است که اغلب برخلاف واقعیت‌اند و ممکن است ارتباطی با رخدادهای جاری نداشته باشند.

والدین باید بتوانند تشخیص دهند که فرزندانشان از کدام یک از این دو مشکل رنج می‌برند تا بتوانند اقدامات مناسبی را اعمال کنند. برای مثال، اگر فرزندتان استرس دارد، شما باید شرایط محیطی را تغییر دهید و اگر او مضطرب است، باید به او کمک کنید که احساساتش را بپذیرد و به تدریج با دلایل اضطرابش روبرو شود.

تاثیر عوامل محیطی بر استرس و اضطراب کودکان

از هر پنج والد، دو نفر گزارش کردند که فرزندانشان مکررا اضطراب را تجربه می‌کنند. این موضوع به مسائل جهانی و اجتماعی ارتباط دارد. جنگ‌ها، همه‌گیری بیماری‌ها و فشارهای رسانه‌های اجتماعی، احساس امنیت را برای کودکان کاهش داده است.

همچنین، تغییرات مقاطع تحصیلی و تاثیرات مخرب قرنطینه‌های پاندمی کووید، نقش مهمی در افزایش این مشکلات داشته‌اند. رسانه‌های اجتماعی نیز فشار روانی زیادی ایجاد کرده‌اند؛ چرا که کودکان خود را با دیگران مقایسه می‌کنند و تحت تاثیر انتظارات غیرمنطقی قرار می‌گیرند.

نشانه‌های استرس و اضطراب در کودکان

استرس و اضطراب در کودکان می‌توانند با علائم متفاوتی بروز کنند. کودکان خردسال‌تر ممکن است بیشتر گریه کنند یا رفتارهای‌شان به دوران گذشته بازگردد. در حالی که کودکان بزرگتر، معمولا گوشه‌گیر می‌شوند یا علائم فیزیکی مانند معده‌درد، سردرد و تپش قلب را نشان می‌دهند.

نشانه‌های دیگر نیز شامل کاهش تمایل به انجام فعالیت‌های قبلی، دوری از دوستان و خانواده، یا تلاش برای پنهان کردن احساسات است. اگر این حالت‌ها پایدار باشد و به زندگی روزمره کودک آسیب برساند، والدین باید حساسیت بیشتری نشان دهند.

چگونه تشخیص دهیم استرس یا اضطراب به یک مشکل جدی تبدیل شده است؟

اگر استرس یا اضطراب باعث تغییرات پایدار در خواب، اشتها یا مهارت‌های اجتماعی کودک شود، این می‌تواند نشانگر نیاز به مداخله حرفه‌ای باشد. گاهی اوقات این شرایط می‌تواند به اختلالات گسترده‌تری مانند اختلال اضطراب فراگیر یا اختلال وسواسی جبری منجر شود.

متخصصان می‌توانند از طریق ابزارهایی مانند بازی، نگرانی‌های کودکان را شناسایی کنند. این موضوع به خصوص در کودکان کوچکتر که نمی‌توانند احساساتشان را به خوبی بیان کنند، بسیار مهم است.

نقش والدین در کاهش استرس و اضطراب

برای کاهش استرس، والدین باید زمان‌های آزاد بیشتری در برنامه‌های فرزندان خود ایجاد کنند. اکثر کودکان هر روز در فعالیت‌های فوق‌برنامه شرکت دارند و فرصت کافی برای بازی آزاد یا استراحت ندارند. والدین باید تعادل مناسبی بین فعالیت‌های آموزشی و تفریحی فراهم کنند.

اگر استرس ناشی از مسائل جدی‌تر مانند مشکلات خانوادگی یا مالی است، والدین باید با فرزندان خود صحبت کنند و به آنان اطمینان دهند که این مسائل توسط بزرگسالان در حال مدیریت است. همچنین، ارائه قابلیت پیش‌بینی در زندگی روزمره کمک می‌کند تا کودکان احساس امنیت بیشتری داشته باشند.

چگونه اضطراب کودکان را مدیریت کنیم؟

اضطراب به دلیل مسائل ژنتیکی نیز می‌تواند در کودکان ایجاد شود. هرچند که این موضوع به ژنتیک مرتبط است، اما به معنی دائمی بودن اضطراب نیست. کودک را تشویق کنید که با ترس‌هایش مواجه شود. برای مثال، توضیح دقیق برنامه روزانه یا فعالیت‌های پیش رو می‌تواند حس آرامش بیشتری به آنان بدهد.

ایجاد اعتماد میان والدین و کودک نیز بسیار حیاتی است. باید به فرزندتان نشان دهید که همواره کنار او هستید و در مواقع نیاز، آماده کمک هستید. این ارتباط سالم، پایه و اساس مدیریت صحیح اضطراب و استرس خواهد بود.

نتیجه‌گیری

مدیریت استرس و اضطراب در کودکان نیازمند آگاهی والدین، تغییرات محیطی و در صورت لزوم بهره‌گیری از کمک حرفه‌ای است. ایجاد حس امنیت، حمایت و فراهم کردن محیطی آرام، به کودکان کمک می‌کند تا با احساسات خود بهتر کنار بیایند و از تاثیرات منفی این مسائل در آینده جلوگیری شود.