
سلامت روان تنها به معنای نبود افسردگی ، اضطراب یا اعتیاد نیست. سالهاست که علوم اجتماعی بیشتر بر اختلالات روانی و درمان آنها تمرکز کردهاند. اما پرسش اصلی اینجاست: سهم «سلامت» در سلامت روان کجاست؟ با وجود اینکه طبق آمار تنها حدود ۲۰ درصد افراد دچار بیماریهای روانی هستند، بخش مثبت سلامت روان اغلب فراموش یا کماهمیت جلوه داده میشود.
زبان جدید برای سلامت روان
به گزارش خط سلامت طبقهبندی علمی VIA در زمینه قدرتهای شخصیتی طی دو دهه گذشته پیشرفت چشمگیری داشته است. بیش از هزار مقاله علمی منتشر شده، بیش از ۳۵ میلیون نفر در سراسر جهان از آزمون رایگان این مؤسسه استفاده کردهاند و هزاران متخصص این ابزار را در زمینههای آموزشی، شغلی و درمانی به کار گرفتهاند.
قدرتهای شخصیتی تواناییهای انسان برای اندیشیدن، احساس کردن و رفتار کردن هستند. امید، سپاسگزاری، عشق، شجاعت و عدالت نمونههایی از این ظرفیتها هستند که هم رفاه را تقویت میکنند و هم در برابر چالشها و رنجها نقشی حمایتی دارند.
یافتههای پژوهشهای علمی
مطالعات متعدد نشان دادهاند که قدرتهای شخصیتی با شادی، بهزیستی، کاهش استرس و بهبود وضعیت بالینی در افراد ارتباط دارند. این یافتهها نشان میدهند که قدرتهای شخصیتی نهتنها فرصت رشد و رفاه ایجاد میکنند بلکه ابزار مقابله با مشکلات و سختیها نیز به شمار میآیند.
مطالعهای جدید درباره آزمون قدرتهای شخصیتی
برای بررسی علمی این موضوع، پژوهشی با مشارکت ۳۳۷۹ نفر از سراسر جهان انجام شد. این نمونه شامل افراد تحصیلکرده و بیشتر زن بود، اما نمایندگانی از همه قارهها در آن حضور داشتند.
نتایج پژوهش
۸۳ درصد: کشف قدرتهای شخصیتی برایشان معنادار بود.
۷۴ درصد: افزایش خودآگاهی تجربه کردند.
۶۲ درصد: اعتمادبهنفس بیشتری نسبت به قدرتهای خود پیدا کردند.
۶۲ درصد: توانستند مشکلات را بهتر مدیریت کنند.
۶۳ درصد: نگرش مثبتتری پیدا کردند.
۵۴ درصد: خوشبینی بیشتری داشتند.
۵۰ درصد: قدردانتر شدند.
۴۹ درصد: رفاه روانی بیشتری گزارش دادند.
این نتایج ثابت کرد که حتی خودِ انجام آزمون میتواند یک مداخله مثبت باشد.
قدرتهای شخصیتی کلیدی
۱۰ قدرت شخصیتی که بیشترین تأثیر را در این مطالعه نشان دادند عبارت بودند از:
امید
سپاسگزاری
سرزندگی (زست)
معنویت
کار تیمی
رهبری
هوش اجتماعی
کنجکاوی
خودتنظیمی
این قدرتها پیشتر نیز در پژوهشها با شادی و تجربههای مثبت مرتبط دانسته شده بودند.
زمینههای کاربرد قدرتهای شخصیتی
شرکتکنندگان گزارش کردند که پس از انجام آزمون، قدرتهای خود را در زمینههای گوناگون به کار بردهاند:
۴۰ درصد در کار و شغل
۳۵ درصد در بهبود رفاه کلی
۳۴ درصد در مدیریت استرس
۳۳ درصد در روابط خانوادگی و دوستانه
۳۳ درصد در تصمیمگیریها
۲۰ درصد از شرکتکنندگان هنوز بهطور آگاهانه از این قدرتها استفاده نکرده بودند.
اقدامهای پس از آزمون
پاسخدهندگان گفتند پس از انجام آزمون چه اقداماتی کردهاند:
۵۶ درصد درباره قدرتهای خود تأمل کردند.
۴۰ درصد درباره آنها با خانواده یا دوستان صحبت کردند.
۱۸ درصد از طریق کتاب یا مقاله بیشتر یاد گرفتند.
۱۷ درصد با متخصص کار کردند.
۱۷ درصد تمرینی منظم برای پرورش قدرتهای شخصیتی ایجاد کردند.
این دادهها نشان دادند که تأمل شخصی و گفتوگو با دیگران از رایجترین و مؤثرترین راهها برای بهکارگیری قدرتهای شخصیتی هستند.
قدرتهای شخصیتی؛ زبان تازه سلامت روان
تغییر نگاه از بیماری به سلامت
در روانشناسی سنتی، سلامت روان معمولا به معنای نبود بیماریهایی مثل افسردگی، اضطراب یا اعتیاد تعریف میشد. اما این نگاه بیشتر بر «بخش منفی» روان تمرکز دارد و به آنچه موجب رشد و شکوفایی روانی میشود کمتوجه است.
از منظر سلامت روان، قدرتهای شخصیتی همان چیزیاند که بخش «سلامت» را در سلامت روان نمایندگی میکنند. وقتی فرد امید، قدردانی یا شجاعت را فعالانه در زندگی خود تجربه میکند، نهتنها در برابر مشکلات مقاومتر میشود، بلکه کیفیت زندگی روانیاش نیز ارتقا مییابد.
قدرتهای شخصیتی بهعنوان شاخص سلامت روان
قدرتهای شخصیتی را میتوان ابزارهای درونی دانست که سلامت روانی فرد را شکل میدهند. کسی که بتواند در موقعیتهای دشوار کنجکاوی خود را حفظ کند، یا در روابط اجتماعی هوش هیجانی بالایی نشان دهد، در واقع سلامت روانی خود را تقویت کرده است.
این دیدگاه نشان میدهد که سلامت روان تنها با نبود علائم بیماری تعریف نمیشود، بلکه با حضور فعال و کاربردی ویژگیهای مثبت نیز معنا پیدا میکند.
یافتههای پژوهش و پیامدهای روانی
نتایج مطالعهای گسترده با بیش از سه هزار شرکتکننده نشان داد که حتی انجام یک آزمون قدرتهای شخصیتی میتواند باعث افزایش خودآگاهی، امید، خوشبینی و احساس رفاه شود. این نکته مهم است، زیرا نشان میدهد یک مداخله ساده روانشناختی میتواند بدون درمان طولانیمدت یا برنامههای پیچیده، تغییرات معناداری در روان فرد ایجاد کند.
از منظر سلامت روان، این یافته دو پیام دارد:
قدرتهای شخصیتی نقش محافظتی در برابر اضطراب و افسردگی دارند.
آنها میتوانند عامل ارتقا برای شادی، انگیزه و کیفیت زندگی باشند.
کاربردهای روانشناختی در زندگی روزمره
شرکتکنندگان گزارش کردند که بعد از آزمون، قدرتهای شخصیتی خود را در حوزههای مختلف مثل شغل، مدیریت استرس، روابط خانوادگی و تصمیمگیری به کار بردهاند. از دید سلامت روان، این یعنی فرد توانسته منابع روانی درونی خود را فعال کند و در موقعیتهای واقعی زندگی استفاده نماید.
نقش تأمل و گفتوگو در بهداشت روان
بیش از نیمی از افراد پس از آزمون به خوداندیشی درباره نقاط قوتشان پرداختند و بسیاری هم درباره آنها با دوستان یا خانواده صحبت کردند. در روانشناسی مثبت، این دو عمل به تقویت هویت روانی فرد و افزایش تابآوری کمک میکنند.
بنابراین، اگر نگاه سنتی به سلامت روان بیشتر بر درمان بیماریها متمرکز بود، رویکرد قدرتهای شخصیتی راهی نو برای پیشگیری، رشد و بهبود کیفیت روانی زندگی ارائه میدهد.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است