همه افراد با ویژگی‌های تاریک روانپریشی یکسان رفتار نمی‌کنند. برخی ویژگی‌ها خطرناک‌تر از دیگران هستند و با رفتارهای خشونت آمیز و نقض قوانین مرتبط‌اند. مدیریت درست و آگاهانه این افراد، به ویژه در محیط‌های کاری و اجتماعی، کلید حفظ امنیت و سلامت روان است.
درک روانپریشی فراتر از کلیشه‌ها
به گزارش خط سلامت اکثر افراد با کلیشه روانپریشی آشنا هستند: قاتلان بی‌وجدان و بی‌رحم. اما تحقیقات روانشناسی نشان می‌دهد که تصویر واقعی پیچیده‌تر است. ویژگی‌های شخصیتی مشخص می‌کنند چه کسانی احتمال بیشتری دارد رفتارهای پرخطر یا خشونت‌آمیز از خود نشان دهند.
یکی از ویژگی‌های بارز شخصیت‌های تاریک، به‌ویژه روانپریشی، حضور غیرقابل تشخیص آن‌ها در جامعه است. آن‌ها می‌توانند در لباس‌های رسمی، با کیف‌های شخصی یا در محیط‌های کاری و عمومی ظاهر شوند و با دیگران تفاوت ظاهری نداشته باشند. این افراد معمولاً از طریق رفتار و تعاملاتشان شناسایی می‌شوند، نه از طریق ظاهر یا مدرک تحصیلی.
روانپریشی و پیش‌بینی خشونت
A.L. Robbins و M.M. Yalch (2025) توضیح می‌دهند روانپریشی یکی از قوی‌ترین شاخص‌های رفتار خشونت‌آمیز است و بررسی کردند کدام ابعاد روانپریشی بیشترین ارتباط را با خشونت دارند.
روانپریشی شامل ویژگی‌های زیر است:
بی‌احساسی نسبت به دیگران و فقدان پشیمانی
تکانشگری
جذابیت سطحی و فریبنده
مدل‌های مختلف روانپریشی ویژگی‌های متنوعی ارائه می‌دهند. مدل جامع شامل 18 ویژگی مانند سردی، غرور، بی‌رحمی و دست‌کاری دیگران است. مدل ساده‌تر سه ویژگی اصلی را مشخص می‌کند: جسارت، بی‌رحمی و بی‌مهاری.
مطالعات نشان داده‌اند که دست‌کاری بی‌رحمانه دیگران بیشترین ارتباط را با انواع خشونت‌ها دارد، از جمله:
نقض قوانین
خشونت اجتماعی
خشونت جسمی
این یافته‌ها نشان می‌دهد که یکی از ابعاد کلیدی شخصیت که خشونت را تسهیل می‌کند، عدم توجه به دیگران و استفاده از آن‌ها برای اهداف شخصی است.
ویژگی‌های روانپریشی و عزت نفس
برخی عوامل می‌توانند اثرات منفی روانپریشی و خشونت را کاهش دهند. Robbins و Yalch بیان کردند که گرایش به دست‌کاری دیگران بدون پشیمانی با انواع خشونت مرتبط است، اما کاهش عزت نفس می‌تواند از برخی رفتارهای ضد اجتماعی مانند نقض قوانین و خشونت اجتماعی جلوگیری کند.
به عبارت دیگر، احساس منفی نسبت به خود ممکن است شدت برخی رفتارهای خشونت‌آمیز را کاهش دهد، حتی اگر فرد نسبت به دیگران بی‌رحم باشد.
مدیریت شخصیت‌های مشکل‌دار
افراد دارای ویژگی‌های خطرناک در محیط‌های کاری، مدرسه یا جامعه، در صورت تهدید فوری، باید توسط متخصصان امنیتی و ارزیابان تهدید مدیریت شوند.
اما در تعاملات روزمره، کسانی که با افراد مشکل‌دار یا ضد اجتماعی مواجه هستند، حتی اگر تهدید فوری نداشته باشند، باید به دقت رفتارهای آنان را بررسی و استراتژی‌های مدیریت مناسب را اتخاذ کنند.
کارفرمایان، همکاران، همسایگان و خانواده می‌توانند با توجه به الگوهای رفتاری تکراری و منفی، راهکارهایی برای مدیریت، مداخله یا حل مسالمت‌آمیز مشکلات ارائه دهند. در نهایت، وقتی روش‌های عملی ناکافی یا بی‌اثر هستند، کمک حرفه‌ای روانشناختی همیشه در دسترس است.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
