هنگامی که کبد به درستی کار نکند، مواد سمی در خون تجمع یافته و به مغز آسیب میرسانند. این وضعیت میتواند منجر به بروز علایم آنسفالوپاتی کبد شود و طیف وسیعی از علائم، از جمله گیجی، اختلال در حافظه و حتی کما ایجاد شود. عوامل مختلفی از جمله سیروز کبدی، هپاتیت و مصرف بیش از حد الکل میتوانند منجر به این بیماری شوند.
به گزارش خط سلامت در این مقاله، به بررسی دقیق علائم، علل، تشخیص و درمان آنسفالوپاتی کبدی خواهیم پرداخت و به دنبال یافتن راهکارهایی برای بهبود کیفیت زندگی بیماران خواهیم بود.
آنسفالوپاتی کبدی
آنسفالوپاتی کبدی وضعیتی است که در آن عملکرد مغز به دلیل نارسایی کبد به شدت تحت تأثیر قرار میگیرد. این بیماری معمولاً در مراحل پیشرفته بیماریهای کبدی مانند سیروز رخ میدهد و میتواند عواقب جدی از جمله کما و حتی مرگ را در پی داشته باشد.
علائم آنسفالوپاتی کبدی
علائم این بیماری اغلب به آرامی شروع میشوند و ممکن است در ابتدا قابل تشخیص نباشند. از جمله علائم جدی آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تغییرات ذهنی: گیجی، از دست دادن حافظه، مشکل در تمرکز و تصمیمگیری
مشکلات حرکتی: لرزش دستها، راه رفتن نامتعادل، مشکل در صحبت کردن
تغییرات شخصیتی: تحریکپذیری، افسردگی، بیحالی
خوابآلودگی شدید: در مراحل پیشرفته بیماری، بیمار ممکن است به کما فرو رود
انواع و مراحل آنسفالوپاتی کبدی
آنسفالوپاتی کبدی به سه نوع تقسیم میشود که هر کدام با علل و شدت متفاوتی همراه هستند. همچنین، این بیماری دارای چندین مرحله است که از خفیف تا شدید متغیر است.
علل آنسفالوپاتی کبدی
علت اصلی این بیماری، ناتوانی کبد در حذف مواد سمی از خون است. این مواد سمی به مغز آسیب رسانده و باعث بروز علائم بیماری میشوند. از جمله علل شایع آنسفالوپاتی کبدی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
سیروز کبدی
هپاتیت حاد
مصرف بیش از حد الکل
مصرف برخی داروها
درمان آنسفالوپاتی کبدی
درمان این بیماری به علت اصلی و شدت آن بستگی دارد. هدف از درمان، کاهش سطح مواد سمی در خون و بهبود عملکرد مغز است. از جمله درمانهای رایج میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
داروهایی برای کاهش تولید آمونیاک در روده
آنتیبیوتیکها برای کاهش باکتریهای تولیدکننده آمونیاک
تنظیم رژیم غذایی
پیوند کبد (در موارد شدید)
چشمانداز آنسفالوپاتی کبدی
چشمانداز بیماران مبتلا به آنسفالوپاتی کبدی متغیر است و به عوامل مختلفی از جمله علت بیماری، شدت علائم و پاسخ به درمان بستگی دارد. در صورت عدم درمان مناسب، این بیماری میتواند کشنده باشد.
نکته مهم: آنسفالوپاتی کبدی یک بیماری جدی است که نیاز به تشخیص و درمان سریع دارد. در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
چه کسانی بیشتر در معرض آنسفالوپاتی کبدی هستند؟
آنسفالوپاتی کبدی عمدتاً در افرادی که دچار بیماریهای مزمن کبد هستند، رخ میدهد. این بیماری زمانی اتفاق میافتد که کبد دیگر نمیتواند سموم را از خون به طور موثر پاک کند و این سموم به مغز آسیب میرسانند. گروههایی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به آنسفالوپاتی کبدی هستند عبارتند از:
افراد مبتلا به سیروز کبدی
سیروز شایعترین علت آنسفالوپاتی کبدی است. در سیروز، بافت سالم کبد با بافت اسکار جایگزین میشود که عملکرد کبد را به شدت مختل میکند.
افراد مبتلا به هپاتیت مزمن
هپاتیت B و C میتوانند به سیروز و در نهایت به آنسفالوپاتی کبدی منجر شوند.
مصرفکنندگان مزمن الکل
الکل یکی از عوامل اصلی آسیب به کبد و ایجاد سیروز است.
افراد مبتلا به بیماریهای کبدی ارثی
برخی بیماریهای کبدی به صورت ارثی منتقل میشوند و میتوانند خطر ابتلا به آنسفالوپاتی کبدی را افزایش دهند.
افراد مبتلا به بیماریهای کبدی چرب غیرالکلی
این بیماری با تجمع چربی در کبد همراه است و میتواند به سیروز و آنسفالوپاتی منجر شود.
افرادی که تحت عمل جراحی بایپس معده قرار گرفتهاند
این عمل جراحی میتواند خطر ابتلا به آنسفالوپاتی کبدی را در برخی افراد افزایش دهد.
عوامل دیگری که میتوانند خطر ابتلا به آنسفالوپاتی کبدی را افزایش دهند عبارتند از:
عفونت: عفونتهایی مانند عفونتهای رودهای میتوانند باعث افزایش سطح آمونیاک در خون شده و خطر ابتلا به آنسفالوپاتی را افزایش دهند.
خونریزی گوارشی: خونریزی در دستگاه گوارش میتواند باعث افزایش سطح آمونیاک در خون شود.
مصرف برخی داروها: برخی داروها میتوانند بر عملکرد کبد تأثیر گذاشته و خطر ابتلا به آنسفالوپاتی را افزایش دهند.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است