متخصص تغذیه چرا غذاهای فوق فرآوری شده را کاهش داد؟ + نمونه‌هایی از غذاهای فوق‌فرآوری شده

خانه
سلامت

محبوبه عنایت

۰۸ شهریور ۱۴۰۳ ۰۹:۲۰

متخصص تغذیه چرا غذاهای فوق فرآوری شده را کاهش داد؟ + نمونه‌هایی از غذاهای فوق‌فرآوری شده

کارشناس تغذیه، راب هابسون، غذاهای فوق‌فرآوری شده را به عنوان غذاهایی تعریف می‌کند که با استفاده از پنج ماده یا بیشتر تولید می‌شوند و معمولاً در بسته‌بندی‌های جذاب و با ماندگاری طولانی در بازار عرضه می‌شوند. او معتقد است که این نوع غذاها به دلیل حاوی مواد افزودنی زیاد، شکر، نمک و چربی‌های ناسالم، می‌توانند برای سلامتی مضر باشند.

به گزارش خط سلامت این متخصص تغذیه، با حذف تدریجی UPF‌ها از رژیم غذایی خود، به ویژه در وعده صبحانه، تغییرات مثبتی را در سلامت خود احساس کرده است. او با اشتراک‌گذاری تجربیات خود، قصد دارد تا آگاهی مردم را در مورد مضرات غذاهای فوق‌فرآوری شده افزایش داده و آن‌ها را به سمت یک رژیم غذایی سالم‌تر هدایت کند.

تعریف دقیق غذاهای فوق‌فرآوری شده

غذاهای فوق‌فرآوری شده به محصولاتی گفته می‌شود که در طی فرآیند تولید، تغییرات اساسی و گسترده‌ای روی آن‌ها انجام شده است. این تغییرات اغلب شامل افزودن مواد شیمیایی، شکر، نمک، روغن‌های هیدروژنه و سایر مواد افزودنی است که هدف اصلی آن‌ها افزایش ماندگاری، بهبود طعم و بافت محصول و همچنین تولید انبوه و ارزان‌تر آن است.

ویژگی‌های اصلی غذاهای فوق‌فرآوری شده

مواد اولیه محدود: اغلب از مواد اولیه محدودی مانند شکر، روغن‌های هیدروژنه، نشاسته، پروتئین‌های ایزوله و طعم‌دهنده‌های مصنوعی استفاده می‌شود.

فرآیند تولید پیچیده: شامل مراحل مختلفی از جمله آسیاب کردن، پختن، اکسترود کردن، هیدرولیز و خشک کردن است.

افزودنی‌های فراوان: برای بهبود رنگ، طعم، بافت، ماندگاری و جلوگیری از فساد، مواد افزودنی زیادی به آن‌ها اضافه می‌شود.

بسته‌بندی جذاب: اغلب در بسته‌بندی‌های جذاب و اغواکننده عرضه می‌شوند.

ماندگاری طولانی: به دلیل فرآیندهای تولید و مواد افزودنی، ماندگاری طولانی‌تری نسبت به غذاهای طبیعی دارند.

نمونه‌هایی از غذاهای فوق‌فرآوری شده

نوشابه‌های گازدار

تنقلات بسته‌بندی شده مانند چیپس، پفک و بیسکویت

غذاهای آماده مانند سوسیس، کالباس، همبرگرهای آماده

غذاهای کنسرو شده

محصولات نانوایی صنعتی

آب‌نبات و شکلات

چرا غذاهای فوق‌فرآوری شده مضر هستند؟

افزایش وزن و چاقی: مصرف زیاد این غذاها به دلیل کالری بالا، شکر و چربی زیاد می‌تواند منجر به افزایش وزن و چاقی شود.

بیماری‌های مزمن: ارتباط مستقیمی بین مصرف زیاد غذاهای فوق‌فرآوری شده و افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، دیابت نوع 2، برخی سرطان‌ها و سایر بیماری‌های مزمن وجود دارد.

کمبود مواد مغذی: این غذاها اغلب فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی کمی دارند و در عوض سرشار از سدیم، شکر و چربی‌های ناسالم هستند.

اعتیاد‌آور بودن: برخی از مواد افزودنی موجود در این غذاها می‌توانند باعث اعتیاد و میل شدید به خوردن آن‌ها شوند.

چگونه مصرف غذاهای فوق‌فرآوری شده را کاهش دهیم؟

خواندن برچسب مواد غذایی: قبل از خرید هر محصولی، برچسب مواد غذایی را به دقت مطالعه کنید و از خرید محصولاتی که حاوی مواد افزودنی زیاد، شکر، نمک و روغن‌های هیدروژنه هستند، خودداری کنید.

پخت و پز در خانه: سعی کنید بیشتر غذاهای خود را در خانه و با استفاده از مواد اولیه تازه تهیه کنید.

انتخاب مواد غذایی طبیعی: به جای غذاهای فرآوری شده، از میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، حبوبات و آجیل بیشتر استفاده کنید.

کاهش مصرف غذاهای آماده و بسته‌بندی شده: این غذاها اغلب حاوی مواد افزودنی زیاد و کالری بالایی هستند.

تحقیقات علمی در مورد ارتباط مصرف UPF‌ها و بیماری‌های مزمن

تحقیقات علمی در سال‌های اخیر به طور فزاینده‌ای به بررسی ارتباط بین مصرف غذاهای فوق‌فرآوری شده (UPF) و بروز بیماری‌های مزمن پرداخته است. نتایج این مطالعات به طور کلی نشان می‌دهند که مصرف زیاد UPF‌ها با افزایش خطر ابتلا به طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها از جمله بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت نوع 2، برخی سرطان‌ها، چاقی و اختلالات متابولیکی مرتبط است.

مکانیسم‌های احتمالی این ارتباط

بار بالای کالری، شکر و چربی‌های ناسالم

UPF‌ها معمولاً حاوی مقادیر زیادی کالری، شکر، چربی‌های ترانس و اشباع شده هستند که منجر به افزایش وزن، مقاومت به انسولین و التهاب مزمن می‌شود.

کمبود فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی

این غذاها اغلب فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی کمی دارند که برای حفظ سلامت بدن ضروری هستند.

مواد افزودنی مضر

برخی از مواد افزودنی موجود در UPF‌ها مانند رنگ‌های مصنوعی، طعم‌دهنده‌ها و نگهدارنده‌ها ممکن است اثرات سمی بر بدن داشته باشند.

تغییر در میکروبیوم روده

مصرف زیاد UPF‌ها می‌تواند ترکیب میکروبیوم روده را تغییر داده و به اختلالات متابولیکی و التهابی کمک کند.

بیماری‌هایی که با مصرف UPF مرتبط هستند

بیماری‌های قلبی عروقی: مصرف زیاد UPF‌ها با افزایش سطح کلسترول بد، فشار خون و التهاب مرتبط است که همگی عوامل خطر برای بیماری‌های قلبی هستند.

دیابت نوع 2

مصرف زیاد شکر و چربی‌های ناسالم موجود در UPF‌ها می‌تواند به مقاومت به انسولین و در نهایت به دیابت نوع 2 منجر شود.

برخی سرطان‌ها

برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف زیاد UPF‌ها با افزایش خطر ابتلا به برخی سرطان‌ها مانند سرطان روده بزرگ، پستان و پروستات مرتبط است.

چاقی و اضافه وزن

مصرف زیاد کالری و چربی‌های ناسالم موجود در UPF‌ها یکی از عوامل اصلی چاقی و اضافه وزن است.

اختلالات متابولیکی

UPF‌ها می‌توانند به اختلالات متابولیکی مانند سندرم متابولیک کمک کنند که شامل ترکیبی از فشار خون بالا، قند خون بالا، چربی شکمی زیاد و سطح پایین HDL کلسترول است.