اسکیزوفرنی با عملکرد بالا، بهویژه به دلیل تفاوتهای ظریف در علائم آن، ممکن است نادیده گرفته شود، در حالی که افراد مبتلا همچنان با مشکلاتی مانند توهمات ، هذیان ها و مشکلات شناختی دست و پنجه نرم میکنند.
به گزارش خط سلامت در این مقاله به بررسی علائم، روشهای مقابله و درمانهای موجود برای مدیریت اسکیزوفرنی با عملکرد بالا پرداخته خواهد شد.
علائم اسکیزوفرنی با عملکرد بالا
علائم این نوع اسکیزوفرنی میتواند کمتر نمایان باشد، اما تاثیرات جدی بر فرد دارد. این علائم شامل موارد زیر است:
توهمات: این توهمات ممکن است شنوایی (شنیدن صداها) یا بینایی (دیدن چیزهایی که وجود ندارند) باشند.
توهمات (دیلوژنها): باورهای غلط و ثابت مانند این که دیگران در حال توطئه علیه آنها هستند یا تواناییهای فوقالعادهای دارند.
تفکر آشفته: مشکلاتی در سازماندهی افکار که ممکن است باعث شود مکالمه به سختی دنبال شود یا فرد در سخن گفتن دچار اختلال شود.
کنارهگیری اجتماعی: تمایل به انزوا که میتواند مشکلاتی در روابط ایجاد کند.
مشکلات شناختی: اختلالاتی در حافظه، توجه و عملکرد اجرایی (برنامهریزی و تصمیمگیری).
نوسانات خلقی: تغییرات خلقی مانند تحریکپذیری یا افسردگی که ممکن است همراه با اسکیزوفرنی باشد.
کمبود بینش: برخی افراد ممکن است از وضعیت خود آگاه نباشند که این میتواند درمان و استراتژیهای مقابله را پیچیده کند.
روشهای مقابله اسکیزوفرنی با عملکرد بالا
مدیریت اسکیزوفرنی با عملکرد بالا معمولاً شامل ترکیبی از مراقبتهای خودی، درمانهای حرفهای و حمایت است. در اینجا برخی از استراتژیهای مقابلهای رایج آورده شده است:
درمان منظم
درمانهای شناختی-رفتاری (CBT) میتوانند به افراد کمک کنند تا افکار توهمی را چالش کرده و با توهمات مقابله کنند.
دارو درمانی
داروهای ضد روانپریشی معمولاً برای کاهش یا از بین بردن علائمی مانند توهمات و هذیان ها تجویز میشوند. داروهای مختلفی برای این منظور وجود دارند.
گروههای حمایتی
ارتباط با دیگران که تجربه مشابهی از زندگی با اسکیزوفرنی دارند میتواند بسیار مفید باشد. حمایت همسالان میتواند به کاهش انزوا و ارائه نکات مقابلهای کمک کند.
ایجاد روال و ساختار
ایجاد یک روال روزانه میتواند به حفظ ثبات، کاهش استرس و بهبود تمرکز کمک کند. این امر بهویژه برای مدیریت علائم شناختی مهم است.
آرامش و مدیریت استرس
تکنیکهایی مانند مدیتیشن، ذهنآگاهی و تمرینات آرامش میتوانند استرس را کاهش دهند و به افراد کمک کنند تا با واقعیت خود بیشتر هماهنگ شوند.
حمایت اجتماعی و خانوادگی
اعضای خانواده و دوستان نزدیک میتوانند نقش مهمی در ارائه حمایت عاطفی، تشویق و کمک به مدیریت بیماری در زندگی روزمره ایفا کنند.
درمانهای اسکیزوفرنی با عملکرد بالا
درمان اسکیزوفرنی با عملکرد بالا معمولاً شامل ترکیبی از دارو و درمان است:
داروها: داروهای ضد روانپریشی اساس درمان هستند. این داروها میتوانند شامل:
داروهای ضد روانپریشی نسل اول (مانند هالوپریدول، کلروپرومازین)
داروهای ضد روانپریشی نسل دوم (مانند ریسپریدون، اولانزاپین) این داروها به کاهش علائمی مانند توهمات و دلوسینها کمک میکنند، اگرچه ممکن است عوارضی مانند افزایش وزن یا خطر ابتلا به دیابت داشته باشند.
مداخلات روانشناختی: علاوه بر درمانهای دارویی، مداخلاتی مانند اشتغال حمایتی یا درمان بازسازی شناختی میتوانند به افراد کمک کنند تا مهارتهای عملکردی مانند ارتباطات و حافظه خود را بهبود بخشند.
برنامههای مبتنی بر جامعه: این برنامهها پشتیبانی اضافی خارج از محیط درمانی فراهم میآورند و به افراد کمک میکنند تا فعالیتهای روزمره را مدیریت کرده و ارتباطات اجتماعی خود را تقویت کنند.
بستری شدن در بیمارستان: اگرچه برخی از افراد با اسکیزوفرنی با عملکرد بالا میتوانند علائم خود را بهطور مستقل مدیریت کنند، اما ممکن است در مواقع بحرانی یا شدید نیاز به بستری شدن در بیمارستان برای تثبیت وضعیت داشته باشند.
حتی اگر کسی با اسکیزوفرنی با عملکرد بالا به نظر برسد که «به خوبی» عمل میکند، علائم هنوز میتوانند باعث رنج درونی قابل توجهی شوند. بنابراین، مهم است که درمان و حمایت مستمر وجود داشته باشد. علاوه بر این، انگهای اجتماعی پیرامون اسکیزوفرنی ممکن است باعث شود افراد برای درخواست کمک مشکل داشته باشند، که این خود یک لایه اضافی از استرس را به همراه میآورد.
نتیجهگیری
زندگی با اسکیزوفرنی با عملکرد بالا چالشها و همچنین پتانسیل برای داشتن یک زندگی پرمحتوا را به همراه دارد، البته با درمان مناسب و استراتژیهای مقابلهای. تشخیص زودهنگام، داروهای منظم، درمان، و شبکههای حمایتی قوی از اجزای اساسی برای مدیریت مؤثر این اختلال هستند.
اگر شما یا کسی که میشناسید با علائم اسکیزوفرنی مواجه است، مهم است که با یک متخصص بهداشت روان مشورت کنید تا بهترین مسیر درمانی و حمایتی مشخص شود.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است