
تحقیقات جدید نشان میدهد باورهای مربوط به مردانگی مسموم (toxic masculinity) نه از روابط پدر-پسر بلکه از کیفیت و کمیت روابط دوستانه مردان سرچشمه میگیرند. این یافتهها چالش بزرگی برای باورهای سنتی درباره شکلگیری هویت مردانه و تأثیر خانواده به شمار میرود و اهمیت شبکههای اجتماعی در سلامت روان مردان را برجسته میکند.
به گزارش خط سلامت تحقیقات جدید نشان میدهد که مردان رفتارهای مسموم مردانگی (toxic masculinity) را نه از پدران خود، بلکه شاید بیشتر تحت تأثیر کیفیت روابط دوستانه خود شکل میدهند.
رفتارهای مسموم مردانگی به مجموعهای از باورها و رفتارهای اجتماعی منفی گفته میشود که با معیارهای مردانگی ایدهآلشده در تضاد هستند. در این مفهوم، مردان واقعی اغلب ویژگیهایی مثل قاطعیت، شجاعت و رقابتجویی دارند، اما در عین حال میتوانند زنستیز و پرخاشگرانه باشند. آنها خود را برتر و غالب بر جامعه میدانند و زنان، مردان همجنسگرا و افراد غیر دوجنسیتی را در جایگاههای پایینتر قرار میدهند.
سوسیولوژیستهای دانشگاه فدراسیون استرالیا یعنی جرج ون دورن، جیکوب دای و ما رجینا د گراسیا، تحقیقی انجام دادند تا ببینند آیا رابطه مردان با پدرانشان در دوران کودکی بر تمایل آنها به چنین باورهایی در بزرگسالی تأثیر دارد یا خیر.
آنها ۱۸۸ مرد بین ۱۸ تا ۶۲ سال را مورد بررسی قرار دادند و از آنها درباره کیفیت روابط اجتماعی، تجربههای ناگوار کودکی، و میزان باور آنها به هنجارهای مردانگی مسموم سوال کردند.
نتایج نشان داد هیچ ارتباطی بین کیفیت رابطه مرد با پدرش و باور به مردانگی مسموم وجود ندارد. حتی رابطه با مادر یا تجربههای سخت دوران کودکی نیز پیشبینی کننده این باورها نبودند.
تنها عاملی که به طور معناداری پیشبینی کننده باور به مردانگی مسموم بود، کیفیت و تعداد روابط دوستی مردان بود. هرچه باورهای مردانه مسموم افزایش مییافت، کیفیت و تعداد دوستیها کاهش مییافت. البته مطالعه فقط رابطه همبستگی را نشان داد و نمیتوان نتیجه گرفت که فقدان دوستی علت باور به مردانگی مسموم است یا برعکس.
یک جامعهشناس دیگر، کلیف لیک، میگوید باور به این نوع مردانگی بیشتر تحت تأثیر گروههای اجتماعی و دنیای پیرامون مردان در دوران رشد، مثل تیمهای ورزشی یا انجمنها است که بدون سوال، کلیشههای مردان واقعی را ترویج میدهند.
اما چرا مردانی که این باورها را دارند، دوستیهای کمتری دارند؟ به گفته لیک، این ویژگیها مثل رقابتجویی و ناتوانی در ابراز احساسات، مانع شکلگیری روابط قوی و پایدار میشوند. به همین دلیل مردانگی مسموم میتواند به نوعی خودآزاری اجتماعی منجر شود، چون این مردان ممکن است خودشان را از دیگران جدا کنند.
به طور خلاصه، ساختار خانواده و روابط پدر و پسر در شکلگیری مردانگی مسموم نقش مهمی ندارند، بلکه روابط اجتماعی خارج از خانواده بیشترین تاثیر را دارند.
بررسی از منظر سلامت روان
این مطالعه اهمیت بسیار زیادی برای فهم سلامت روان مردان و نحوه شکلگیری هویت مردانگی دارد:
نقش دوستان و گروههای اجتماعی: روابط دوستانه برای سلامت روان مردان حیاتی است. فقدان دوستان و روابط اجتماعی خوب میتواند باعث شود مردان به سمت باورهای ناسالم و خود تخریبی مانند مردانگی مسموم سوق پیدا کنند. این باورها اغلب باعث انزوا، اضطراب، افسردگی و مشکلات ارتباطی میشوند.
خودآزاری اجتماعی: مردانگی مسموم که شامل کنترل احساسات، رقابتجویی افراطی و بیاحترامی به دیگران است، میتواند باعث آسیب زدن به خود فرد شود، بهخصوص از نظر روانی. افرادی که به این باورها چسبیدهاند، ممکن است به مرور روابط دوستانه و حمایتی خود را از دست بدهند و احساس تنهایی و افسردگی کنند.
نقش خانواده در سلامت روان: برخلاف باورهای سنتی که پدر را عامل اصلی شکلدهنده هویت مردانه میدانند، این مطالعه نشان میدهد که کیفیت روابط پدر-پسر تأثیر مستقیم و قوی بر پذیرش مردانگی مسموم ندارد. این یعنی عوامل محیطی و اجتماعی گستردهتر، مثل مدرسه، ورزش، و گروههای همسالان، نقش کلیدیتری دارند.
اهمیت آموزش و محیطهای اجتماعی: برای کاهش آسیبهای مردانگی مسموم، لازم است که در محیطهای اجتماعی مردان، مثل مدارس و باشگاهها، آموزشهایی درباره ابراز احساسات، احترام به دیگران و روابط سالم داده شود. این میتواند از بروز مشکلات روانی و اجتماعی جلوگیری کند.
نیاز به حمایت روانی: مردان ممکن است به دلیل فشارهای اجتماعی و نقشهای سخت مردانگی، از کمک گرفتن طفره بروند. شناخت رابطه بین مردانگی مسموم و سلامت روان میتواند به توسعه برنامههای حمایت روانی مناسب برای مردان کمک کند.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است