اکسی توسین هورمونی است که نقش مهمی در تعاملات اجتماعی و پیوندهای اجتماعی ایفا می‌کند.
به گزارش خط سلامت اکسی‌توسین به عنوان " هورمون عشق " شناخته می‌شود، اما این لقب ساده، نقش پیچیده این هورمون را در تعاملات اجتماعی و پیوندها نادیده می‌گیرد.
اکسی‌توسین چیست؟
اکسی‌توسین هورمونی است که توسط لوب خلفی غده هیپوفیز، ساختاری به اندازه نخود در قاعده مغز، ترشح می‌شود.
گاهی اوقات به آن "هورمون نوازش" یا "هورمون عشق" گفته می‌شود، زیرا وقتی افراد همدیگر را در آغوش می‌گیرند یا از نظر اجتماعی پیوند برقرار می‌کنند، آزاد می‌شود. حتی بازی کردن با کودک تان می‌تواند باعث افزایش اکسی‌توسین شود.
اکسی‌توسین می‌تواند خاطرات پیوندهای ناگوار را نیز تشدید کند، مثلاً در مواردی که مردان روابط بدی با مادران خود دارند. همچنین می‌تواند باعث شود افراد نسبت به کسانی که آنها را بیگانه می‌دانند، کمتر پذیرنده باشند. به عبارت دیگر، اینکه اکسی‌توسین باعث احساس نوازش یا سوءظن نسبت به دیگران شود، به محیط بستگی دارد.
اکسی‌توسین در زنان
اکسی‌توسین هورمونی بسیار مهم برای زنان است. اکسی‌توسین پپتیدی است که در مغز تولید می‌شود و اولین بار به خاطر نقشش در فرآیند زایمان و همچنین شیردهی شناخته شد.
این هورمون قدرت و فرکانس انقباضات رحم را در طول زایمان افزایش می‌دهد و به کوچک شدن رحم پس از زایمان کمک می‌کند. وقتی نوزاد از سینه مادر شیر می‌خورد، این تحریک باعث می‌شود بدن مادر اکسی‌توسین آزاد کند، که به نوبه خود به بدن دستور می‌دهد شیر را برای نوشیدن نوزاد "جاری کند".
اکسی‌توسین پیوند بین مادران و نوزادانشان را تقویت می‌کند. مطالعات نشان می‌دهد که "موش‌های ماده اگر باکره باشند، توله‌ها را ناخوشایند می‌دانند، اما وقتی زایمان می‌کنند، مغزشان تغییر می‌کند و توله‌ها را غیرقابل مقاومت می‌یابند." و یافته‌های مشابهی در انسان‌ها نیز دیده می‌شود.
هرچه سطح اکسی‌توسین مادر در سه ماهه اول بارداری بیشتر باشد، احتمال اینکه او رفتارهای پیوندی مانند آواز خواندن یا حمام کردن نوزادش را انجام دهد، بیشتر است.
اگرچه پیوند مادری ممکن است همیشه ذاتی نباشد، اکسی‌توسین آزاد شده در دوران بارداری "به نظر می‌رسد نقشی در انگیزه و احساس ارتباط با نوزاد دارد". مطالعات همچنین نشان می‌دهد که تعامل با نوزاد باعث افزایش سطح اکسی‌توسین خود نوزاد می‌شود.
اکسی‌توسین در مردان
در مردان، اکسی‌توسین نیز پیوند را تسهیل می‌کند. در تحقیقات قبلی، پدرانی که از طریق اسپری بینی اکسی‌توسین دریافت کردند، بیشتر از پدرانی که این هورمون را دریافت نکردند، با نوزادان 5 ماهه خود بازی می‌کردند. (هورمون دیگری به نام وازوپرسین وجود دارد که نقش قوی‌تری در پیوند مردان ایفا می‌کند.)
این اثر ضد اجتماعی یک هورمون اجتماعی، ظرافت‌هایی را به داستان اکسی‌توسین اضافه می‌کند. در یک مطالعه، محققان دریافتند که دانشجویان هلندی که این هورمون را استنشاق کردند، نسبت به شخصیت‌های داستانی هلندی مثبت‌تر شدند، اما نسبت به شخصیت‌هایی با نام‌های عربی یا آلمانی منفی‌تر بودند.
این یافته نشان می‌دهد که اثرات پیوند اجتماعی اکسی‌توسین متوجه هر کسی است که فرد او را بخشی از گروه خود می‌داند.
در مطالعه دیگری، مردان دوزی از اکسی‌توسین دریافت کردند و از آنها خواسته شد خاطرات مادرانشان را به یاد بیاورند. کسانی که روابط امنی داشتند، پس از دریافت دوز هورمون، مادران خود را مهربان‌تر توصیف کردند.
کسانی که روابط مشکل‌داری داشتند، در واقع مادران خود را کمتر از قبل از دریافت دوز هورمون مهربان دیدند. طبق گفته محققان این مطالعه، این هورمون ممکن است به شکل‌گیری خاطرات اجتماعی کمک کند، بنابراین استنشاق آن ارتباطات قبلی را، چه خوب و چه بد، تقویت می‌کند.
این هورمون نواحی مغز درگیر در پردازش اطلاعات اجتماعی را به هم متصل می‌کند - چه مناظر، چهره‌ها، صداها یا بوها - و به پیوند دادن این نواحی به سیستم پاداش مغز کمک می‌کند.
اکسی توسین و اضطراب
اکسی‌توسین علاوه بر ایجاد پیوندهای اجتماعی و ایجاد اعتماد بین افراد، می‌تواند پاسخ‌های متضادی نیز ایجاد کند. طبق مطالعه‌ای که در سال 2020 در موش‌ها منتشر شد، اضطراب و حسادت می‌تواند زمانی ایجاد شود که اکسی‌توسین در بخش خاصی از مغز تولید شود.
معمولاً اکسی‌توسین در ناحیه‌ای از مغز به نام هیپوتالاموس تولید می‌شود. اما گاهی اوقات این هورمون در "هسته بستر استریا ترمینالیس" (BNST) تولید می‌شود. این بخش از مغز نقش کلیدی در پاسخ استرس بدن ایفا می‌کند.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
