نوزاد دو هفته ای هنوز به شکل کامل با دنیای اطرافش آشنا نشده و نیازهای روانی او به شدت وابسته به محیط و رفتار والدین است. تماس پوستی مستقیم، پاسخ دهی حساس و تغذیه منظم از جمله عوامل کلیدی برای تقویت دلبستگی امن و کاهش اضطراب اولیه است. این مقاله به بررسی مهم ترین نیازهای روانی نوزاد در این دوره حساس می پردازد و نحوه تأمین آن ها را توضیح می دهد.
به گزارش خط سلامت طبق آخرین یافته های پژوهشی، روان یک نوزاد دو هفته ای بر مبنای نیازهای زیر شکل می گیرد:
تماس پوستی و گرمای جسمانی (Skin‑to‑Skin / Kangaroo Care)
نگه داشتن نوزاد به صورت تماس پوستی مستقیم (Kangaroo Care) تنظیم دمای بدن، ضربان قلب و تنفس او را بهبود می بخشد و هورمون های تنظیم کننده استرس را کاهش می دهد. آکادمی اطفال آمریکا توصیه می کند این روش را از بدو تولد تا ماه ها ادامه داد تا پیوند عاطفی و فراخوانی پاسخ های تنظیم هیجانی در نوزاد تقویت شود.
پاسخ دهی سریع و حساسیت والدین (Caregiver Sensitivity)
مادرانی که سطوح بالاتری از اکسی توسین دارند، واکنش های عاطفی و رفتاری حساس تری به سیگنال های نوزادشان نشان می دهند. این پاسخ دهی همزمان با گریه یا دودلی نوزاد، پایه گذار احساس امنیت و اعتماد اولیه است.
تغذیه منظم و پیش بینی شدنی
در دو هفته اول پس از تولد، نوزادان به طور متوسط هر ۳–۴ ساعت یک بار نیاز به تغذیه دارند تا به وزن هنگام تولد برگردند و الگوی روزمره برای آن ها شکل بگیرد. این روتین نه تنها از نظر فیزیکی ضروری است، بلکه حس ثبات و ایمنی را نیز در کودک تقویت می کند.
لمس ملایم و لالایی (Soothing Touch & Auditory Cues)
نوازش سبک، تکان های ریتمیک (نوسان آهسته) و شنیدن صدای ضربان قلب یا لالایی مادر — همگی محرک های حسی ای هستند که به نوزاد کمک می کنند اضطراب اولیه را مدیریت و خواب آرام تری داشته باشد.
ایجاد پیوند ایمن (Attachment Formation)
نظریه دلبستگی می گوید پاسخ سریع و مداوم به نیازهای نوزاد، شالوده شکل گیری دلبستگی امن را می چیند. این دلبستگی پایه سلامت روانی و اجتماعی آینده کودک را تضمین می کند.
تنظیم نور و خواب نوبتی (Day‑Night Orientation)
هرچند نوزادان در این سن هنوز الگوی خواب منظم ندارند، اما قرار گرفتن در معرض نور ملایم روز و تاریکی شب به تدریج به تفکیک روز و شب کمک می کند و احساس نظم زیستی را می افزاید.
اهمیت حمایت روانی-اجتماعی والدین
استرس و اضطراب والدین بر تعاملات اولیه با نوزاد تأثیر می گذارد؛ حمایت های مشاوره ای و گروه های هم سن و سال می تواند کیفیت پاسخ دهی خانوادگی را بالا ببرد و از بروز اختلالات تنظیم هیجانی در نوزاد پیشگیری کند.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است