اگرچه انسان ها اکثراً توسط مردان هدایت میشوند و زنان کمتر در مناصب کلیدی دیده میشوند، بررسی رهبری زنان در گونههای اجتماعی حیوانات نشان میدهد که زنان میتوانند قدرت و نفوذ عمیق اجتماعی داشته باشند. مطالعات مقایسه ای نشان میدهد حمایت اجتماعی، خرد جمعی و هماهنگی گروهی مهم ترین عوامل موفقیت زنان در رهبری هستند نکاتی که می توانند مسیر برابری جنسیتی و رهبری زنان در دنیای انسانی را روشن کنند.
به گزارش خط سلامت مقاله ای اخیر به بررسی تسلط و رهبری زنان در گونه های مختلف پستانداران میپردازد و نشان می دهد زنان می توانند گروه ها را هدایت کرده و تاثیرگذاری اجتماعی چشمگیری داشته باشند. مطالعه ای که توسط بریجت الکس منتشر شده با عنوان «از حیوانات تا جامعه انسانی: آنچه می آموزیم وقتی زنان رهبری میکنند» توجه بسیاری را جلب کرده است. زیرنویس مقاله چنین است: در برخی از گونه های پستانداران، ماده ها گروه را هدایت میکنند. آنها چه درسی می توانند به انسان بدهند؟
در دنیای حیوانات، تنها حدود ۱۰٪ گونه های پستانداران دارای رهبران زن قوی هستند؛ این شامل نهنگ های قاتل، بونوبوها و برخی کفتارها و لمورها میشود. در مقابل، در میان انسان ها، کمتر از ۷٪ مدیران عامل شرکت های Fortune 500 زن هستند.
لمورهای ماداگاسکار و "سندرم ماده سالاری"
لمورهای سیفاکا Verreaux نمونه ای جالب از رهبری زنان در طبیعت هستند. در این گونه، ماده ها از مردان برتری دارند و نرها در حضور ماده ها خم می شوند. پژوهشگران این پدیده را «سندرم لمور» نامیدهاند. به گفته بریجت الکس، مادهها دارای ویژگیهایی مانند رفتارهای غالب مردانه، بازی درگیری، علامتگذاری قلمرو و برتری فیزیکی نسبی هستند، اما قدرت اجتماعی آنها تنها به این صفات محدود نمی شود. حمایت اجتماعی و اتحاد با دیگر اعضای گروه نقش حیاتی در تثبیت موقعیت رهبری زنان دارد.
رهبری زنانه و نفوذ اجتماعی
قدرت، یعنی توانایی وادار کردن دیگران به اقدام، در دنیای حیوانات تنها به زور و فیزیک محدود نمیشود. رهبری واقعی نیازمند نفوذ بر کل گروه و هدایت تصمیمات جمعی است. مطالعات مقایسه ای روی ۷۶ گونه اجتماعی نشان داده زنان در گونه هایی مانند لمورهای دمحلقهدار، کفتارهای خالدار، نهنگ های قاتل، شیرهای آفریقایی و بونوبوها در تصمیم گیری هایی چون سفر جمعی، جستجوی غذا و مدیریت درگیری ها نقش کلیدی دارند.
درس هایی برای انسان ها
پژوهش های تکاملی نشان میدهد تفاوت های جنسی در انسان ها زمینه ای برای تقسیم کار و کلیشه های جنسیتی فراهم کرده است. زنان به دلیل مسئولیت های خانگی و پرورش نسل، کمتر در نبردها و نقش های خطرناک ظاهر شدهاند. با این حال، مطالعات مدرن نشان میدهد زنان در مناصب قدرت می توانند برابری جنسیتی را ترویج کرده و نقش الگویی مهم برای جامعه ایفا کنند.
برای نمونه، از سال ۱۹۶۰ تاکنون، بیش از ۱۱۵ زن در مقام نخست وزیر، رئیس جمهور یا صدراعظم در کشورهای مختلف خدمت کرده اند. پژوهش ها نشان میدهد زنان در موقعیت های رهبری باعث تقویت مشارکت و فرصت های برابر برای دیگر زنان می شوند.
جمعبندی
مطالعه رهبری زنان در طبیعت و جامعه انسانی نشان می دهد که قدرت و نفوذ زنان فراتر از توانایی های فیزیکی و صفات بیولوژیکی است و به حمایت اجتماعی، خرد جمعی و مهارت های استراتژیک بستگی دارد. فهم این الگوها میتواند به ما کمک کند تا موانع برابری جنسیتی و حضور زنان در مناصب رهبری را بهتر درک کرده و اقدامات موثرتری برای توانمندسازی آنها انجام دهیم.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است