برای بسیاری از بیماران مبتلا به بیماری‌های پیشرفته، مرگ تنها گزینه ترسناک نیست؛ بلکه برخی وضعیت‌های جسمی مانند بی‌اختیاری، زوال عقل یا وابستگی به دستگاه تنفس، از نگاه آن‌ها حتی از مرگ هم بدتر است. پژوهش جدیدی که در مجله JAMA منتشر شده، دیدگاه متفاوت بیماران در مواجهه با زندگی و مرگ را آشکار می‌سازد.
به گزارش خط سلامت برای بسیاری از بیماران مبتلا به بیماری‌های جدی، مرگ لزوماً وحشتناک‌ترین سرنوشت نیست بر اساس یک نظرسنجی جدید، اکثریت این بیماران وضعیت‌هایی مانند بی‌اختیاری ادرار و مدفوع یا وابستگی به دستگاه تنفس مصنوعی را بدتر از مرگ می‌دانند.
در این مطالعه، پژوهشگران از ۱۸۰ بیمار مبتلا به بیماری‌های جدی پرسیدند که ۱۰ وضعیت مختلف سلامتی – از ناتوانی در بلند شدن از رختخواب تا استفاده از ویلچر – را چگونه ارزیابی می‌کنند: بهتر از مرگ یا بدتر. نتایج این مطالعه در تاریخ ۱ اوت به صورت یک نامه پژوهشی در مجله معتبر JAMA Internal Medicine منتشر شد.
پژوهشگران به سرپرستی دکتر امیلی روبین از دانشگاه پنسیلوانیا نوشت هدف اصلی پزشکان و بیماران اغلب جلوگیری از مرگ است. اما با وجود این گرایش عمومی، تحقیقات نشان داده که درصد قابل توجهی از افراد سالم، و در برخی موارد حتی اکثریت آن‌ها، برخی وضعیت‌های خاص سلامتی مانند زوال عقل شدید را بدتر از مرگ می‌دانند.
نظرسنجی چه می‌گوید؟
در این نظرسنجی، از بیماران خواسته شد که هر وضعیت سلامتی را بر اساس یک مقیاس پنج‌درجه‌ای ارزیابی کنند:
بدتر از مرگ
نه بهتر و نه بدتر از مرگ
کمی بهتر از مرگ
تا حدی بهتر از مرگ
بسیار بهتر از مرگ
تمام شرکت‌کنندگان در این مطالعه بالای ۶۰ سال سن داشتند و به بیماری‌های جدی مانند سرطان‌های پیشرفته یا نارسایی قلبی مبتلا بودند.
نتایج اصلی
بیش از نیمی از بیماران، وضعیت‌هایی مانند بی‌اختیاری ادرار و مدفوع و وابستگی به دستگاه تنفس مصنوعی را بدتر از مرگ ارزیابی کردند.
همچنین، بیش از نیمی از بیماران وضعیت‌هایی چون ناتوانی کامل حرکتی، سردرگمی دائمی، وابستگی به لوله تغذیه، و نیاز به مراقبت مداوم را نیز یا بدتر یا برابر با مرگ می‌دانستند.
در مقابل، بیشترین حالتی که بیماران آن را «بسیار بهتر از مرگ» توصیف کردند، استفاده از ویلچر بود. کمتر از ۵٪ بیماران، زندگی در ویلچر را بدتر از مرگ دانستند.
بیش از سه‌چهارم بیماران، وضعیت‌هایی مانند ماندن در خانه برای تمام روز یا تحمل درد متوسط دائمی را بهتر از مرگ توصیف کردند.
در مورد زندگی در خانه سالمندان، بیش از نیمی از بیماران آن را بهتر از مرگ می‌دانستند، اما بقیه آن را مساوی یا حتی بدتر از مرگ ارزیابی کرده بودند.
تضاد در تصمیم‌گیری‌های پزشکی
پژوهشگران خاطرنشان کردند که بیمارانی که در بیمارستان بستری هستند و از بیماری‌های جدی رنج می‌برند، در معرض خطر بالایی برای قرار گرفتن در این وضعیت‌های «بدتر از مرگ» هستند.
دلایل مختلفی برای این تضاد وجود دارد:
تغییر نظر بیماران در نزدیکی مرگ
امید به بهبودی
عدم ارائه گزینه‌های مطابق با خواست بیمار توسط پزشک
با این حال، پژوهشگران تأکید کردند که بیماران نیز ممکن است توانایی خود را برای تطبیق با برخی از این وضعیت‌ها دست‌کم بگیرند. برخی از این شرایط، با اینکه در ابتدا ترسناک به نظر می‌رسند، ممکن است پس از تجربه واقعی، قابل تحمل‌تر شوند.
تحلیل روان‌شناختی: وقتی مرگ آرام‌تر از زیستن است
از دیدگاه روانشناسی سلامت، این مطالعه بیانگر یک نکته مهم است: ادراک انسان از «کیفیت زندگی» در بسیاری موارد مهم‌تر از طول عمر است. تجربه زیستن در بدنی ناتوان، دردی مداوم، بی‌اختیاری یا وابستگی کامل می‌تواند حس "هویت شخصی" و "کنترل فردی" را به‌کلی از بین ببرد.
عواملی مانند:
از بین رفتن استقلال
شرم اجتماعی (در بی‌اختیاری)
زوال شناختی و عدم توانایی در برقراری ارتباط مؤثر
احساس سربار بودن برای دیگران
ترس از بی‌کرامتی
همگی می‌توانند منجر به شرایطی شوند که فرد دیگر مرگ را «رهایی» تلقی کند. از این رو، حمایت‌های روان‌شناختی برای بیماران، شناخت اولویت‌های شخصی آن‌ها در روند درمان، و گفت‌وگوهای باز میان پزشک، بیمار و خانواده از اهمیت حیاتی برخوردار است.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
