اگر در رابطه خود احساس می‌کنید تنها هستید حتی وقتی کنار شریک زندگی‌تان هستید، ممکن است غفلت عاطفی عامل آن باشد. این مشکل نه تنها کیفیت رابطه را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه سلامت روان شما را نیز به خطر می‌اندازد. شناخت علائم و تمرین مهارت‌های ارتباطی کلید بازگرداندن صمیمیت و امنیت عاطفی است.
به گزارش خط سلامت غفلت عاطفی در روابط، یکی از مسائل پنهان و مخرب ازدواج است که اغلب زوجین حتی متوجه آن نمی‌شوند، اما اثرات آن بسیار واقعی و عمیق است. این نوع غفلت، به معنای نبود توجه و پاسخ کافی به نیازهای احساسی شریک زندگی است و باعث ایجاد فاصله عاطفی و احساس تنهایی در رابطه می‌شود.
در مطالعه کلاسیک جان گاتمن نشان داده شد که تفاوت اصلی بین زوج‌هایی که رابطه موفق و پایدار دارند و آن‌هایی که به طلاق ختم می‌شود، میزان پاسخگویی به درخواست‌های عاطفی یکدیگر است. احساسات و پاسخ به آن‌ها، چسب و گرمای رابطه را شکل می‌دهد و غفلت عاطفی می‌تواند این اتصال حیاتی را مختل کند.
رابطه‌ای که در آن غفلت عاطفی وجود دارد
ازدواجی که با غفلت عاطفی همراه است، اغلب حس تنهایی حتی در کنار شریک زندگی را ایجاد می‌کند. شما ممکن است شریک خود را ببینید، صحبت کنید و حتی با او زندگی کنید، اما ارتباط واقعی و احساس حضور وجود ندارد. انگار یک دیوار شفاف بین شماست که مانع دسترسی به هم می‌شود. این دیوار همان غفلت عاطفی است که آرام و پنهانی رابطه را تخریب می‌کند.
نقش غفلت عاطفی دوران کودکی
غفلت عاطفی اغلب از کودکی وارد ازدواج می‌شود. افرادی که در خانواده‌ای رشد کرده‌اند که نسبت به احساسات بی‌توجه بوده، ناخودآگاه این روند را در زندگی مشترک خود ادامه می‌دهند. بزرگ شدن در چنین محیطی باعث می‌شود فرد نسبت به احساسات خود و شریک زندگی «کور» شود و این کورچشمی عاطفی می‌تواند منجر به ایجاد شریک عاطفی تنها و منزوی شود.
اگر هر دو طرف رابطه این کورچشمی را با خود بیاورند، هیچ‌کدام نمی‌توانند تشخیص دهند چه چیزی کم است و چه باید اتفاق بیفتد. نتیجه این می‌شود که زوج‌ها به تدریج از هم فاصله می‌گیرند و احساسات مثبت که آن‌ها را به هم پیوند داده بود، تحلیل می‌رود.
مسئله سرزنش
در غفلت عاطفی، سرزنش جایگاهی ندارد. هیچ کودکی درخواست غفلت عاطفی نمی‌کند و اکثر والدین هم از این موضوع آگاه نیستند. اما وقتی زوجین متوجه مشکل شدند، مسئولیت اصلاح غفلت عاطفی بر عهده خودشان است. با شناسایی و تغییر رفتار، می‌توان چرخه غفلت را متوقف کرد و مهارت‌های ارتباط عاطفی و صمیمیت را یاد گرفت.
ده نشانه غفلت عاطفی در ازدواج
شما و شریک زندگی اغلب احساسات و نیت‌های واقعی یکدیگر را اشتباه می‌فهمید.
از بیان مسائل دشوار اجتناب می‌کنید تا شریک خود را ناراحت نکنید.
نمی‌دانید چگونه با هم بحث سازنده داشته باشید.
گفت‌وگوهای شما عمدتاً حول حقایق، رویدادها یا مسائل عملی است.
شریک شما اولین فردی نیست که می‌خواهید اخبار خوب یا بد را با او به اشتراک بگذارید.
وقتی به دنبال آرامش و حمایت هستید، شریک غالباً پاسخ اشتباه می‌دهد.
حس نمی‌کنید که یک تیم هستید که با هم زندگی را پیش می‌برید.
حتی وقتی کنار شریک زندگی هستید، اغلب تنها احساس می‌کنید.
پیدا کردن موضوعی برای صحبت مشترک دشوار است.
احساسات مثبت مانند عشق، گرما و پیوند عاطفی ناخوشایند یا تنها هنگام رابطه جنسی تجربه می‌شوند.
راهکار برای غفلت عاطفی
اگر برخی از این نشانه‌ها در رابطه شما وجود دارد، احتمالاً غفلت عاطفی در حال اثرگذاری است. با شناخت مشکل و شروع فرآیند «خواستن – دادن – گرفتن» می‌توان به بهبود ارتباط عاطفی کمک کرد.
خواستن: از شریک خود حمایت عاطفی بخواهید و لحظات شادی، غم یا درد را با او تقسیم کنید.
دادن: به درخواست‌های عاطفی او پاسخ دهید و حضور احساسی خود را نشان دهید.
گرفتن: با تجربه و دریافت پاسخ شریک خود، اتصال عاطفی را تقویت کنید.
با این فرآیند، درد و فاصله ناشی از غفلت عاطفی کاهش می‌یابد و ارتباط واقعی و صمیمیت جایگزین آن می‌شود.
بررسی غفلت عاطفی در روابط از منظر سلامت روان نشان می‌دهد که این وضعیت می‌تواند تأثیرات عمیق و بلندمدتی بر روان هر دو طرف داشته باشد:
۱. اثر بر سلامت روان فردی
افسردگی و اضطراب: فردی که در رابطه غفلت عاطفی تجربه می‌کند، اغلب احساس تنهایی و بی‌پشتیبانی دارد، حتی در کنار شریک زندگی خود. این احساس می‌تواند زمینه‌ساز افسردگی یا اضطراب مزمن شود.
کاهش عزت نفس: وقتی نیازهای عاطفی فرد نادیده گرفته می‌شود، او ممکن است باور کند که احساساتش بی‌اهمیت یا نادرست هستند، که به تدریج عزت نفس را تضعیف می‌کند.
بی‌اعتمادی به احساسات: افراد دچار غفلت عاطفی ممکن است نسبت به احساسات خود و دیگران بی‌اعتماد شوند و در تشخیص یا بیان نیازهای عاطفی مشکل پیدا کنند.
۲. اثر بر روابط بین فردی
فقدان صمیمیت: غفلت عاطفی باعث می‌شود زوجین نتوانند ارتباط واقعی و عمیق برقرار کنند، که منجر به سردی و فاصله عاطفی می‌شود.
سوءتفاهم و تعارض: وقتی احساسات و نیازها بیان یا درک نمی‌شوند، سوءتفاهم‌ها و تعارضات بیشتری رخ می‌دهد. این می‌تواند چرخه‌ای از تنش و ناراحتی ایجاد کند.
وابستگی ناسالم یا کناره‌گیری: برخی افراد برای پر کردن خلا عاطفی ممکن است به دیگران وابسته شوند، در حالی که برخی دیگر به انزوا و فاصله گرفتن گرایش پیدا می‌کنند.
۳. اثرات طولانی‌مدت
مدیریت ناکارآمد احساسات: افراد ممکن است در طول زمان یاد بگیرند احساسات خود را سرکوب کنند یا تنها در شرایط محدود (مثلاً رابطه جنسی) تجربه کنند، که مهارت‌های مقابله‌ای سالم را تضعیف می‌کند.
انتقال الگوی نسل بعد: اگر غفلت عاطفی ناشی از دوران کودکی باشد، فرد ممکن است این رفتار را به نسل بعد منتقل کند و چرخه غفلت عاطفی ادامه یابد.
۴. راهکارهای روانشناختی
آگاهی و شناسایی مشکل: نخستین قدم در بهبود روابط، شناخت نشانه‌ها و تأثیرات غفلت عاطفی است.
مهارت‌های ارتباطی: آموزش روش‌های مؤثر گفتگو، گوش دادن فعال و بیان نیازهای عاطفی به کاهش سوءتفاهم کمک می‌کند.
مشاوره و روان‌درمانی زوجین: حضور یک روانشناس یا مشاور می‌تواند مسیر درمان و بازسازی صمیمیت را هموار کند.
تمرین صمیمیت تدریجی: اقدام به تعاملات کوچک و پاسخگویی به نیازهای عاطفی، اعتماد و اتصال را به مرور ایجاد می‌کند.
به طور خلاصه، غفلت عاطفی یک مشکل روانی-اجتماعی است که اگر نادیده گرفته شود، می‌تواند سلامت روان فرد و کیفیت رابطه را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. اما با آگاهی، آموزش مهارت‌های عاطفی و حمایت روانشناختی، می‌توان این آسیب را کاهش داد و صمیمیت واقعی را بازسازی کرد.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
