آیا با ویژگیهای خاصی به دنیا آمدهاید یا محصول محیطی هستید که در آن بزرگ شدهاید؟ بحث درباره تأثیر طبیعت و تربیت بر شخصیت انسان، یکی از مباحث دیرینهای است که تاکنون هیچ دانشمند یا فیلسوفی نتوانسته است بهطور قطعی به آن پاسخ دهد.
به گزارش خط سلامت، برخی از مطالعات نشان میدهند بخش زیادی از شخصیت انسان وراثتی است، اما میزان دقیق این وراثت و نوع ویژگیهای قابل وراثت هنوز بهطور کامل مشخص نیست. با این حال، آنچه کارشناسان تاکنون میدانند این است که برخی پژوهشگران ویژگیهای شخصیتی را بهعنوان الگوهای افکار، احساسات و رفتارهایی که یک فرد را از دیگری متمایز میکند، تعریف میکنند. در مقابل، برخی دیگر ویژگیهای شخصیتی را بهعنوان تمایلاتی تعریف میکنند که «بهطور اساسی مستقل از تأثیرات محیطی» هستند، که بهتعریف، component «آموختهشده» را رد میکند.
بر اساس یک بررسی در سال ۲۰۱۸ از چندین مطالعه دوقلو و فرزندخواندگی، تخمین زده میشود شخصیت انسان بین ۳۰ تا ۶۰ درصد وراثتی است. این مطالعات شخصیت دوقلوهای همسان را که ۱۰۰ درصد DNA یکسانی دارند و در کنار هم یا جدا از هم بزرگ شدهاند، مقایسه کردند. نتایج این مطالعات بهطور مداوم نشان داد که دوقلوهای همسان، حتی زمانی که در محیطهای مختلف بزرگ شدهاند، ویژگیهای شخصیتی بیشتری را نسبت به خواهران و برادران غیر دوقلو یا فرزندان فرزندخوانده مشترک دارند.
این مطالعات بهویژه به بررسی «پنج ویژگی بزرگ» شخصیت پرداختهاند که شامل موارد زیر است:
- روانرنجوری
- برونگرایی
- گشودگی به تجربه
- سازگاری
- وظیفهشناسی
علاوه بر این، محققان ۴۲ مجموعه از تغییرات ژنتیکی (مربوط به ۷۲۷ ناحیه خاص در DNA ما) را شناسایی کردند که بهطور قوی با ویژگیهای شخصیتی مرتبط به نظر میرسند.
البته، عوامل محیطی مانند تجربیات دوران کودکی و تأثیرات فرهنگی نقش مهمی در شکلگیری شخصیت افراد دارند. بهعنوان مثال، کودکانی که در شرایط نامطلوبی مانند بیتوجهی، سوءاستفاده یا فقر بزرگ میشوند، معمولاً بیشتر دچار رفتارهای تکانشی هستند. دانشمندان میگویند این بهدلیل «فعال شدن» ژنهای تمایلات تکانشی در این محیطهاست که ممکن بود در حالت عادی غیرفعال باقی بمانند.
از سوی دیگر، کودکانی که در محیطهای سالم، پرورشدهنده و ایمن بزرگ میشوند، احتمالاً دارای temperaments آرامتری هستند زیرا ژنهای متفاوتی در آنها فعال میشود.
در چه سنی شخصیت کودک شکل میگیرد؟
سن مشخصی برای توسعه شخصیت کودک وجود ندارد و این ویژگی در طول زندگی بهطور عمدهای سیال باقی میماند. با این حال، بر اساس یک بررسی در سال ۲۰۲۰، ریشههای شخصیت در تمایلات اولیه نهفته است که از سن ۴ ماهگی قابل مشاهده است.
تمایلات شامل دو بخش اصلی است: واکنشپذیری یا پاسخهای عاطفی و خودتنظیمی یا توانایی کنترل این پاسخها.
بهعنوان مثال نوزادی که هنگام مشاهده یک اسباببازی حرکات قابل توجهی از اندامهای خود نشان میدهد بهعنوان فردی با واکنشپذیری بالا در نظر گرفته میشود. اگر آن نوزاد لبخند بزند و صدا تولید کند، بهعنوان فردی با تأثیر مثبت بالا شناخته میشود که به ویژگی شخصیتی برونگرایی مرتبط است.
با این حال، دانشمندان اشاره میکنند ارتباط بین تمایلات و شخصیت بهندرت قوی است. بنابراین، بهعنوان مثال، یک کودک درونگرا ممکن است در آینده نیز دارای تأثیر مثبت بالایی باشد.
بر اساس یک بررسی قدیمیتر از سال ۲۰۰۸، ویژگیهای شخصیتی در طول دوران کودکی و بزرگسالی همچنان تغییر میکنند، بهویژه بین سنین ۲۰ تا ۴۰ سالگی.
کدام ویژگی شخصیت قابل وراثت است؟
از آنجا که بخش زیادی از DNA هنوز ناشناخته است، دانشمندان تنها در حال شروع به شناسایی ویژگیهای شخصیتی هستند که بهطور قطعی میتوانند به ارث برسند.
بر اساس اطلاعات کتابخانه ملی پزشکی (NIH)، برخی از واریانتهای ژنی بهطور خاص با تمایلات مرتبط به نظر میرسند، از جمله:
- واریانتهای ژنی DRD2 و DRD4، مرتبط با تمایل به جستجوی تجربیات جدید
- واریانتهای ژنی KATNAL2، مرتبط با انضباط و احتیاط
- واریانتهای ژنی PCDH15 و WSCD2، مرتبط با اجتماعی بودن
- ژن MAOA، مرتبط با درونگرایی (بهویژه در زمینههای خاص)
- واریانتهای ژنی AGBL2، BAIAP2، CELF4، L3MBTL2، LINGO2، XKR6، ZC3H7B، OLFM4، MEF2C و TMEM161B با اضطراب و افسردگی مرتبط هستند.
به یاد داشته باشید که در حالی که برخی از مطالعات نشان دادهاند که برونگرایی، سازگاری و وظیفهشناسی دارای وراثت قابل توجهی هستند، مطالعات دیگری نتایج متضادی یافتهاند.
بر اساس یک مطالعه در سال ۲۰۱۵، ویژگیهایی مانند گشودگی به تجربه و روانرنجوری بهنظر میرسد که حدود ۱۵ درصد وراثت داشته باشند.
در یک بررسی در سال ۲۰۱۸، محققان اشاره کردند ویژگیهایی مانند خودهدایتگری، همکاری و فرارفتگی، که بهعنوان ویژگیهایی با ارتباط قوی با سلامت فرد شناخته میشوند، تخمین زده میشود که بین ۵۰ تا ۵۸ درصد وراثت داشته باشند.
در نهایت، شخصیت انسان نتیجهای پیچیده از تعامل بین وراثت و محیط است. در حالی که ژنها و تمایلات اولیه نقش مهمی در شکلگیری شخصیت دارند، تأثیرات محیطی نیز نمیتوانند نادیده گرفته شوند. بهنظر میرسد که شخصیت در طول زندگی تغییر میکند و تحت تأثیر تجربیات و شرایط مختلف قرار میگیرد. این نکته اهمیت درک و توجه به هر دو جنبه طبیعت و تربیت را در فرآیند شکلگیری شخصیت انسان نشان میدهد و به ما یادآوری میکند که هر فرد یک موجود منحصر به فرد است که تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است