مصرف نادرست آنتی بیوتیک ها می تواند خطر مقاومت باکتریایی و عوارض جدی ایجاد کند. آزیترومایسین با اثربخشی بالا و دوره درمان کوتاه، یکی از انتخاب های محبوب پزشکان است، اما تنها با رعایت دقیق دوز، مدت درمان و آگاهی از تداخلات دارویی می توان سلامت بدن و قلب را حفظ کرد. در این مقاله، تمام نکات ضروری درباره آزیترومایسین را خواهید یافت.
به گزارش خط سلامت ازیتروماسین (Azithromycin) یکی از پرمصرف ترین آنتی بیوتیک های ماکرولید است که برای درمان طیف گسترده ای از عفونت های باکتریایی تجویز می شود. استفاده صحیح از دارو، رعایت دوز و مدت زمان درمان، و آگاهی از تداخلات دارویی و عوارض جانبی اهمیت بالایی دارد. در این مقاله به بررسی کامل آزیترومایسین، کاربردها، دوز مصرفی، نکات مهم و تداخلات آن با داروهای اعصاب پرداخته ایم تا سلامت و ایمنی شما حفظ شود.
داروشناسی آزیترومایسین
کلاس دارویی: آنتی بیوتیک ماکرولید
نام های تجاری: زیترومکس، زماکس و سایر برندها
راه های مصرف: خوراکی (قرص یا شربت)، تزریق داخل وریدی
جذب دارو: آزیترومایسین به خوبی از دستگاه گوارش جذب می شود و نیمه عمر طولانی دارد، بنابراین درمان کوتاه تری نسبت به سایر آنتی بیوتیک ها نیاز است
نیمه عمر: حدود ۶۸ ساعت
نکته: نیمه عمر طولانی آزیترومایسین باعث می شود دوزهای کمتر و دوره درمان کوتاه تر کافی باشد، اما مصرف دقیق طبق دستور پزشک الزامی است.
مکانیزم اثر آزیترومایسین
آزیترومایسین با مهار ساخت پروتئین های ضروری در باکتری ها عمل می کند:
هدف گیری ریبوزوم باکتری ها: اتصال به زیرواحد ۵۰S ریبوزوم و جلوگیری از تولید پروتئین لازم برای رشد و تکثیر
اثر باکتریواستاتیک: معمولاً از رشد باکتری جلوگیری می کند و در غلظت های بالا اثر باکتریوسیدال (کشی باکتری ها) دارد
کاربردهای درمانی آزیترومایسین
عفونت های دستگاه تنفسی
پنومونی (ذات ریه) جامعه پذیرفته شده
برونشیت حاد و سینوزیت
گلودرد استرپتوکوکی
عفونت های گوش و حلق و بینی
عفونت گوش میانی (اوتیت میانه)
عفونت های پوست و بافت نرم
سلولیت، ایمپیگو و سایر عفونت های ناشی از باکتری های حساس به آزیترومایسین
عفونت های مقاربتی
کلامیدیا: معمولاً با یک دوز تک دوز درمان می شود
گنوره: جزئی از درمان همراه با آنتی بیوتیک های دیگر مانند سفتریاکسون
عفونت های گوارشی
اسهال مسافرتی ناشی از کمپیلوباکتر، شیگلا و سالمونلا
سایر عفونت ها
عفونت های مایکوباکتریوم آویوم (MAC) در بیماران HIV
سرویسیت و یوریتریت
دوز و نحوه مصرف آزیترومایسین
سینوزیت: ۵۰۰ میلی گرم روزانه به مدت ۳ روز
گلودرد استرپتوکوکی: ۵۰۰ میلی گرم روز اول، سپس ۲۵۰ میلی گرم روزانه به مدت ۴ روز
کلامیدیا: یک دوز ۱ گرمی
کودکان: دوز بر اساس سن و وزن توسط پزشک تعیین می شود
نکته: تکمیل دوره درمان حتی در صورت بهبود علائم ضروری است تا از مقاومت باکتریایی جلوگیری شود.
عوارض جانبی آزیترومایسین
عوارض شایع
تهوع، استفراغ، اسهال، درد شکمی و سوء هاضمه
سردرد و سرگیجه
کهیر و جوش پوستی
عوارض جدی
طولانی شدن فاصله QT در نوار قلب و افزایش خطر آریتمی
آسیب کبدی در افراد با بیماری کبدی
واکنش های آلرژیک شدید مانند آنافیلاکسی
ملاحظات و احتیاط ها آزیترومایسین
ممنوعیت ها
حساسیت به آزیترومایسین یا سایر آنتی بیوتیک های ماکرولید
احتیاط ها
بیماری های کبدی، قلبی و کلیوی
تنظیم دوز در مشکلات کلیوی و کبدی
تداخلات دارویی
آنتی اسیدها: حداقل ۲ ساعت بعد از مصرف دارو مصرف شوند
وارفارین: افزایش اثر رقیق کننده خون
داروهای مؤثر بر ریتم قلب: افزایش خطر طولانی شدن QT
گروه های خاص آزیترومایسین
بارداری: معمولاً بی خطر (دسته بندی B) و فقط در صورت ضرورت مصرف شود
شیردهی: ترشح در شیر مادر دارد اما معمولاً بی خطر است
مقاومت به آنتی بیوتیک ها و مصرف بی رویه آزیترومایسین
مصرف نادرست یا بیش از حد می تواند باعث مقاومت باکتریایی شود
آزیترومایسین برای عفونت های ویروسی مؤثر نیست
نکات مهم مصرف آزیترومایسین
دارو را می توان با یا بدون غذا مصرف کرد
شربت دارو را قبل از مصرف تکان دهید
دوره درمان را کامل کنید
تداخلات دارویی آزیترومایسین با داروهای اعصاب
۱. داروهای آرام بخش و ضد اضطراب
بنزودیازپین ها (دیازپام، آلپرازولام): افزایش خطر خواب آلودگی، سرگیجه و گاهی مشکلات تنفسی
۲. داروهای ضد افسردگی
SSRIs (فلوکستین، سرترالین): افزایش خطر سندرم سروتونین
۳. داروهای ضد روان پریشی
کلرپرومازین، هالوپریدول: افزایش خطر طولانی شدن QT و آریتمی
۴. داروهای ضد صرع
کربامازپین: افزایش سمیت دارویی
۵. داروهای ضد پارکینسون
پریمیدون، لوودوپا: تغییر اثربخشی دارو و تشدید علائم
۶. داروهای مهار کننده سیستم عصبی مرکزی
خواب آورها و مسکن های مخدر: افزایش خواب آلودگی، گیجی و کاهش تنفس
۷. آنتی سایکوتیک ها و داروهای اعصاب دیگر
افزایش خطر اختلالات ریتم قلبی و نیاز به نظارت دقیق
نکات احتیاطی:
قبل از مصرف داروهای اعصاب و روان پریشی با پزشک مشورت کنید
پزشک ممکن است دوز را تنظیم یا داروهای جایگزین تجویز کند
تغییرات غیر عادی جسمی یا روانی را سریعاً گزارش دهید
جمع بندی
آزیترومایسین باید طبق دستور پزشک مصرف شود
تکمیل دوره درمان حتی در صورت بهبود علائم ضروری است
آگاهی از تداخلات دارویی با داروهای اعصاب، عوارض جانبی و ملاحظات ویژه گروه های خاص اهمیت زیادی دارد.
استفاده صحیح از آزیترومایسین، رعایت دوز و مدت مصرف، و آگاهی از تداخلات دارویی باعث افزایش اثربخشی درمان و کاهش عوارض جانبی می شود. این دارو در درمان عفونت های باکتریایی متعدد مؤثر است، اما مشاوره با پزشک و پایبندی به دستور مصرف الزامی است.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
