
اگر دوست صمیمی تان از شریک عاطفی شما خوشش نمیآید، وقت آن است که از منظر سلامت روان به ماجرا نگاه کنید. این مقاله به بررسی نقش دوستان در رابطه عاشقانه میپردازد و نشان میدهد چگونه تأیید یا عدم تأیید آنها میتواند احساسات شما را شکل دهد.
به گزارش خط سلامت وقتی وارد یک رابطه عاطفی میشویم، فقط دو نفر نیستند که درگیر میشوند؛ دوستان و اطرافیان هم در این مسیر نقش مهمی دارند. گاهی نظر دوستان میتواند چراغی برای دیدن واقعیت رابطه باشد و گاهی هم باعث سردرگمی یا حتی تردیدهای بیمورد. تحقیقات جدید نشان میدهد که نظر دوستان درباره شریک زندگیتان، چه واقعی و چه برداشت ذهنی شما از نظرشان، میتواند تأثیر چشمگیری بر پایداری یا شکست رابطه داشته باشد.
۱. دوستان نشانههایی را میبینند که شما نمیبینید
وقتی درگیر عشق هستیم، طبیعی است که بعضی نشانههای هشداردهنده را نادیده بگیریم. اما دوستانمان که از بیرون به رابطه نگاه میکنند، اغلب زودتر متوجه چیزهایی میشوند:
جملات تحقیرآمیز یا رفتارهای کنترلگرانه
تغییرات ظریف در لحن یا رفتار شریکتان
بیتوجهی یا نشانههای کوچک بیاعتمادی
پژوهشی در ژورنال Social Forces نشان میدهد افرادی که باور دارند دوستان و خانوادهشان رابطهشان را تأیید میکنند، احتمال بیشتری دارد که رابطه پایداری داشته باشند. حتی اگر این باور صرفاً تصور شما باشد و نه واقعیت!
با این حال، باید به یاد داشت که دوستان همیشه تصویر کاملی از رابطه ندارند. آنها معمولاً از خلال پیامکها، پستهای شبکههای اجتماعی یا صحبتهای پراکنده قضاوت میکنند. بنابراین ممکن است برداشتشان ناقص یا حتی نادرست باشد.
۲. دوستان نگاه متفاوتی به عشق دارند
هرکسی تعریف خودش از عشق و رابطه سالم را دارد. آنچه برای شما یک «سازش منطقی» است، شاید برای دوستتان نشانه ضعف یا وابستگی به نظر برسد. این تفاوت دیدگاه میتواند باعث شود نظر دوستانتان گاهی بیشتر بازتابی از تجربههای شخصی یا ترسهای حلنشده خودشان باشد تا واقعیت رابطه شما.
پژوهش ها نشان میدهد: هر چه تعهد شما به رابطه بیشتر باشد، احتمال اینکه نظر منفی دیگران را نادرست یا جانبدارانه ببینید بیشتر است اگر رابطه واقعاً ناسالم باشد.
همین موضوع نشان میدهد که گاهی واکنش ما به نظر دوستان، بیشتر مکانیزمی دفاعی است تا یک تحلیل منطقی.
وقتی نظر دوستان خطرناک میشود
اگر دوستان بهطور مداوم شما را از رابطه دلسرد میکنند، بدون اینکه تصویر کامل داشته باشند، این میتواند ناخواسته باعث استرس یا شک در رابطه شود.
گاهی مخالفت دوستان با شریکتان بهخاطر حسادت یا ترس از جا ماندن است، نه واقعیتهای رابطه.
رقابت ناخودآگاه میان روابط دوستانه و عاشقانه هم میتواند باعث شود دوستان به رابطهتان با دید منفی نگاه کنند.
راهکارهایی برای تعادل میان عشق و دوستی
۱. به شهود خود اعتماد کنید. شما در رابطه هستید، نه دوستانتان.
۲. دیدگاه آنها را گوش کنید اما مطلق ندانید. نظرشان میتواند زاویه جدیدی باشد، نه حکم نهایی.
۳. شفافیت داشته باشید. اگر فقط از مشکلات رابطه با دوستانتان صحبت کنید، طبیعی است که تصویر یکطرفهای در ذهن آنها شکل بگیرد.
4. مرز بگذارید. رابطه شما نباید میدان آزمایش قضاوتهای دوستان باشد.
5. همزمان هم از عشق و هم از دوستی مراقبت کنید. قرار نیست برای حفظ یکی دیگری را قربانی کنید.
بررسی این مطلب از منظر سلامت روان نشان میدهد که تعامل میان روابط دوستانه و روابط عاشقانه، نقش مهمی در ثبات روانی و هیجانی افراد دارد. در ادامه، این مقاله را از چند زاویهٔ سلامت روان تحلیل میکنیم:
۱. نقش شبکه حمایتی در سلامت روان
دوستان صمیمی بخشی از شبکه حمایتی فرد هستند که میتوانند نقش حفاظتی مهمی در برابر آسیبهای روانی ایفا کنند. وقتی دوستی نگران شریک عاطفی شماست، این میتواند نشانهای از حمایت هیجانی باشد. اگر هشدارهایی مطرح میشود، اغلب از سر دلسوزی است و نه قضاوت.
تحلیل روانی:
داشتن دوستانی که بازخورد صادقانه میدهند، میتواند مانع ورود یا ادامهٔ روابط ناسالم شود و جلوی آسیبهای جدی مثل وابستگی ناسالم، سوءاستفاده هیجانی یا روابط کددار را بگیرد.
۲. خودآگاهی و درک سوگیری شناختی
مقاله اشاره میکند که افراد در روابط عاطفی، اغلب نظر دوستان را بر اساس برداشت خود از آن نظر تفسیر میکنند، نه واقعیت. این موضوع به سوگیری شناختی و سیستم دفاعی روان اشاره دارد.
تحلیل روانی:
میزان تعهد زیاد ممکن است باعث شود فرد نسبت به هشدارها مقاومت نشان دهد یا آنها را نادیده بگیرد. این واکنش میتواند ناشی از مکانیزم دفاعی انکار (denial) یا دلیلتراشی (rationalization) باشد، که بهصورت ناخودآگاه برای محافظت از خود در برابر درد یا تزلزل رابطه شکل میگیرد.
۳. اضطراب تأیید اجتماعی
نویسنده به تجربهٔ اضطراب در هنگام انتظار برای تأیید دوستان از شریک عاطفی اشاره میکند. این موضوع میتواند با نیاز به پذیرش یا تعلق داشتن (belongingness) پیوند داشته باشد.
تحلیل روانی:
افرادی که عزت نفس پایینتری دارند، بیشتر به تأیید دیگران وابستهاند. وقتی رابطهٔ جدیدی شکل میگیرد، آنها ممکن است بیش از حد نگران باشند که آیا اطرافیان نیز این انتخاب را تأیید میکنند یا نه، که میتواند منبع اضطراب اجتماعی شود.
۴. تعارض بین نقشها (دوستی یا عشق)
اشاره به رقابت بین روابط دوستانه و عاشقانه، نمونهای از تعارض نقشها در سلامت روان است. فردی که میکوشد هم دوست خوبی باشد و هم شریک عاشقانه متعهد، ممکن است دچار فرسودگی روانی، فشار ذهنی یا کاهش عملکرد هیجانی شود.
تحلیل روانی:
اینجا بحث "تعارض بین نقشها" (role conflict) مطرح است؛ یعنی وقتی فرد نمیتواند نیازهای هر دو رابطه را بهطور متوازن برآورده کند. این تعارض ممکن است به احساس گناه، خشم سرکوبشده یا سردرگمی هیجانی منجر شود.
۵. فرافکنی و بازتاب ناامنیها
در بخش دوم مقاله، گفته میشود که گاهی دیدگاه منفی دوستان ناشی از ترس، حسادت یا احساس جا ماندن آنها از شماست. این موضوع یکی از مهمترین نکات روانشناختی متن است.
تحلیل روانی:
در اینجا با سازوکار فرافکنی (projection) مواجه هستیم: فرد احساسات یا کمبودهای خود را ناخودآگاه روی دیگری فرافکنی میکند. دوستی که از نظر عاطفی احساس تنهایی یا شکست میکند، ممکن است رابطهٔ شما را ناخواسته با تردید و بدبینی ببیند.
نتیجهگیری روانشناختی
روابط دوستانه و عاشقانه، هر دو برای سلامت روان مهماند، اما تعادل و خودآگاهی کلید سلامت آنهاست.
نظر دوستان میتواند فرصتی برای بازنگری در رابطه و شناخت بهتر خود و شریک باشد.
با این حال، باید مرز سالم میان خودباوری و تأثیرپذیری از دیگران را شناخت، تا نه در دام تأییدطلبی بیفتیم و نه در انکار هشدارهای واقعگرایانه.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است